Światło niebieskie i jego wpływ na organizm

Chociaż oddziaływanie promieniowania świetlnego na funkcjonowanie człowieka kojarzone jest przede wszystkim z procesem widzenia, jego wpływ na ludzki organizm jest znacznie szerszy. Fala o długości 400 do 500 nm naturalnie emitowana przez światło słoneczne uczestniczy m.in. w procesie fotosyntezy. Znalazła również szerokie spectrum zastosowań w nowoczesnej technologii. Przez to na działanie światła niebieskiego jesteśmy narażeni coraz częściej.

Badania naukowe donoszą, że światło niebieskie pozytywnie wpływa na czujność, koncentrację i wydajność. Zmniejsza produkcję hormonu melatoniny, a tym samym likwiduje senność. Osoby badane poddane oddziaływaniu światła niebieskiego odczuwały pobudzenie porównywalne do działania kofeiny.  Naukowcy wykazali, że promieniowanie niebieskie wykazuje pozytywny wpływ na osoby cierpiące na SAD (depresję sezonową) oraz poprawia jakość snu u osób starszych. Koreański Instytutu Zaawansowanych Nauk i Technologii donosi o możliwym zastosowaniu światła niebieskiego LED w terapii choroby Alzheimera.

Światło niebieskie znalazło także zastosowanie w terapii niektórych chorób skórnych. Niskoenergetyczne światło niebieskie lub krótki czas ekspozycji na wysokoenergetyczne niebieskie światło mogą pomóc w zapobieganiu i leczeniu problemów skórnych.  Fala 415 nm okazuje się skuteczna w leczeniu zmian trądzikowych. Fala 380 nm wykazuje działanie przeciwgrzybicze, zwalczając drożdżaki z gatunku Malassezia , natomiast wiązka o długości 405 nm wykazuje działanie  przeciwbakteryjne. Terapia na skórę światłem niebieskim LED jest uznawana za metodą bezpieczną, a do chwili obecnej nie ma w piśmiennictwie doniesień o efektach ubocznych związanych z jej stosowaniem

Światło niebieskie ze względu na dłuższą falę i niższą energię światła ( w porównaniu do UV) może wnikać w głębsze warstwy skóry, wywołując uszkodzenia łańcuchów DNA, dysfunkcje komórek, a nawet ich śmierć. To może przekładać się na fotostarzenie, zwiększoną produkcję reaktywnych form tlenu oraz stany zapalne skóry.

Najwięcej udowodnionych doniesień o szkodliwym działaniu na organizm dotyczy narządu wzroku. Zagrożenie „światłem niebieskim” rozumie się oddziaływanie wiązki światła z zakresu 300- 700 nm. Światło niebieskie może wywoływać w oku zarówno reakcje termiczne jak i fotochemiczne, uszkadzając trwale siatkówkę oka.

Także pozytywne doniesienia dotyczące pobudzającego działania światła niebieskiego należy traktować z pewną dozą ostrożności, uwzględniając fakt, że nie zawsze efekt ten jest pożądany. Należy pamiętać, że światło niebieskie może wpływać na rozregulowanie cyklu okołodobowego, a nadmierna ekspozycja w godzinach wieczornych na ekrany i oświetlenie LED wykazuje negatywny wpływ na produkcję melatoniny, tym samym nie zapewniając organizmowi odpowiedniej regeneracji.

Okazuje się, że wszystkie negatywne skutki wywołane są dłuższą ekspozycją na wysokoenergetyczne światło niebieskie. Aby  je zminimalizować warto zastosować odpowiednie filtry ochronne, dostarczyć wysoką podaż antyoksydantów, chronić narząd wzroku poprzez wykorzystanie odpowiednich szkieł ochronnych, unikać wieczornej ekspozycji na światło niebieskie. Na rynku znajdują się na razie nieliczne propozycje kremów dedykowanych ochronie przed HEV (High Energy Visible Light) , ale wierzymy, że już niedługo pojawią się nowe produkty kosmetyczne.

Źródła:

1. Bathing in blue light before surgery may prevent organ damage. [dok. elektr.: https://www.newscientist.com/article/2085779-bathing-in-blue-light-before-surgerymay-prevent-organ-damage/]. 
2. Batory M., Dana A., Ekiert-Polguj A.,Augustyniak A.M., Rotsztejn H. 2015. Oddziaływanie światła LED na skórę – co nowego w badaniach z ostatnich lat? Część I: W chorobach skóry. Przegl. Dermatol. 102. 558-563.
3. Beaven M., Ekström J. 2013. A Comparison of Blue Light and Caffeine Effects on Cognitive Function and Alertness in Humans.